سریالی که دیدن آن آیین شده است 

چنانچه در سینما هم همچنان فیلم «روز واقعه» بعد از گذشت بیشتر از ۳۰سال هنوز نماد ارادت سینمای ایران به واقعه کربلا محسوب می‌شود و موسیقی ماندگار آن‌که توسط مجید انتظامی نواخته شده، با پخش مکرر از رادیوهای مختلف، خاصه رادیو آوا در این ایام گواه این است که در حوزه سینما و موسیقی هم کار مانایی نداشته‌ایم. با این وجود، نحوه مواجهه مخاطب با سریال مختارنامه، حالت دیگری نیز دارد. مخاطب مختارنامه، این سریال را نه الزاما به‌چشم اثری هنری بلکه به‌عنوان بخشی از آیین مناسبتی‌ای که در آن حاضر است می‌بیند. پخش مختارنامه در محرم و صفر شباهت زیادی به برپایی تعزیه در شب‌های دهه اول محرم دارد. بنابراین دیدن آن به بخشی از آیین سالانه محرم و صفر در قاب تلویزیون تبدیل شده است. داستان و شخصیت‌های سریال شناخته شده‌اند و بارها آنها را دیده و داستان‌های‌شان را شنیده‌ایم درست مثل تعزیه که مخاطبان مانند شبیه‌خوانان و گاه بهتر از آنان، دیالوگ‌ها و قصه را مو به مو از برهستند.شخصیت‌ها قوام یافته‌اند. هرکدام ازشخصیت‌ها، تیپ وفرم خاصی دارند. بعضی از آنها به‌خصوص شخصیت‌های منفی، خواص متافیزیکی و فرامتنی دارند و آخر و عاقبت‌شان را می‌دانند. این آینده‌بینی و دانستن جایگاه خود، خصلتی برخاسته از تعزیه است.شناختن سرنوشت محتوم و اشراف به جایگاه وجودی خود، از پی‌های ساختمان تعزیه به‌شمار می‌رود. در تعزیه شمر و ابن‌سعد پی‌درپی خود را نفرین می‌کنند و می‌دانند از اشقیا هستند. تعزیه مختار یکی از پربازیگرترین مجالس تعزیه است که بالای ۴۰شبیه‌خوان در نقش‌های مختلف باید آن را روی صحنه ببرند و عموما هم در ماه ربیع‌الاول و بعد از ایام سوگواری اجرا می‌شود؛ تعزیه‌ای طولانی ولی با ریتمی تند و صحنه‌های متنوع که متأسفانه این روزها منسوخ شده ولی زمانی که اجرا می‌شد با اقبال عمومی مواجه بود، چون مجلس تعزیه مختار، انتقام از قاتلان عاشورا بود و دل مخاطب را بعد از دو ماه عزاداری خنک می‌کرد. سریال مختارنامه واجد چنین شرایطی است ومثل تعزیه بابیان رخدادها و پرداخت قهرمانی مانند مختار، او را در مسیر کین‌کشی از قاتلان و مسببان واقعه کربلا قرار می‌دهد. دیالوگ‌های سریال مختارنامه که به قلم داوود میرباقری نوشته شده‌اند، سهل و ممتنع هستند. نه مثل دیالوگ‌های کیمیایی حق‌به‌جانب، نه مثل بیضایی پیچیده و نه مثل علی حاتمی ادیبانه و شاعرانه‌اند. تلفیقی از ادبیات کهن و گفتار امروزی که شیوایی و ایجاز و کنایه را با هم دارد. این نکته هم در تعزیه نمود دارد. تعزیه شعرواره‌ای عامیانه است که در دل مخاطب می‌نشیند. با این نگاه می‌توان سریال مختارنامه را مانند تعزیه نمایشی آیینی تعبیر کرد. مخاطب مختارنامه آن را به‌عنوان امری مناسکی مثل تعزیه می‌بیند و به‌عنوان اثری صرفا نمایشی و سرگرم‌کننده پای آن نمی‌نشیند.